De Mijntijd in Parkstad

Koempels in Parkstad

Driekwart eeuw stond het huidige Parkstad, de voormalige Oostelijke Mijnstreek, volledig in het teken van de steenkool. Landelijke dorpen veranderden in mijnmetropolen met duizenden inwoners. In elf mijnen werkten mijnwerkers dag en nacht om het zwarte goud uit de aarde te boren. Nu lijkt veel uit deze glorietijden verdwenen, maar schijn bedriegt…

Bezoek het Nederlands Mijnmuseum in Heerlen

Het Nederlands Mijnmuseum laat je alle kleuren van het mijnverleden ontdekken. Dat begint bij de zwarte verhalen over steenkoolwining, die gouden tijden brengt voor de Mijnstreek, maar ook grauwe kanten laat zien. 

Bezoek Schacht Nulland in Kerkrade

De Schacht Nulland behoorde tot de voormalige Domaniale Mijn in Kerkrade. De oudste steenkolenmijn van Nederland. Vanaf 2006 is het een dependance van het Discovery Museum, Museumplein Limburg. Oud-koempels van de Domaniale Mijn hebben de stichting ‘Koempels van de Domaniale’ opgericht.

Hoofdrolspeler Huub Stapel met een historisch beeld uit het mijnverleden op de achtergrond.

Het geluk van Limburg

Vanaf juli 2025 is het theaterspektakel 'Het geluk van Limburg', met hoofdrolspeler Huub Stapel, drie maanden lang exclusief te bekijken in de Rodahal in Kerkrade. Het Geluk van Limburg is een familiekroniek getekend door de opkomst en ondergang van de mijnindustrie in Limburg. Daal met de koempels af in de mijnen, voel het kolenstof en kom weer boven in de levendige mijnkolonie.

Lees verder

Bekijk alle plekjes uit de Mijntijd in Parkstad op de kaart!

Weergeven op de kaart
Bord verwijzend naar Adventure Valley bij Snowworld Landgraaf

Tip: Snowworld Adventure Trail

Ga op pad op de Wilhelminaberg en leer tijdens een wandeling over de geschiedenis van het mijnverleden van deze regio. Het wandelpad is vrij toegankelijk en elke dag geopend. Sinds kort is er ook de mogelijkheid om een rondleiding te volgen door de Adventure Trail. Een gids vertelt je dan over de geschiedenis van het mijnverleden en de Wilhelminaberg.

Het leven ondergronds

Het werk van een mijnwerker

Het oosten van Zuid-Limburg wordt ook wel de Oostelijke Mijnstreek genoemd. Al in 1899 opende in Heerlen de eerste mijn waar op grote schaal steenkool werd gewonnen, de Oranje Nassau I. Door de groeiende vraag naar steenkool vanuit de spoorwegen en de opkomende industrie die werkte op stoommachines, breidde het aantal mijnen snel uit. De Oostelijke Mijnstreek beslaat het huidige Parkstad. Deze regio heeft tot 1974 vrijwel geheel in het teken gestaan van de mijnen. In de hoogtijdagen van de steenkoolwinning behoorde de Oostelijke Mijnstreek tot een van de meest welvarende gebieden van het land.

‘‘Dat gaat niet, bestaat niet"

Het echte werk, dat gebeurde ondergronds. Onder het motto ‘‘Dat gaat niet’, bestaat niet’ werd met groot geweld de zwarte steenkool bovengronds gehaald. Ondergronds was het werk zwaar en soms gevaarlijk. Instortingen, explosieven, mijngassen... De koempels waren niet bang aangelegd en moesten goed op elkaar kunnen vertrouwen. Onderling heerste een sterke verbondenheid en gelijkheid, want onder in de mijn was iedereen even zwart. Eenmaal bovengronds ging het mijnleven door. In je vrije tijd speelde je in de harmonie van de mijn of in de sportclub van de mijn. Zo ontstond er een hechte gemeenschap.

Ga je mee op pad?

Wandelroute Het mijnverleden op straat

De stad Heerlen was hét centrum van de voormalige Mijnstreek. Dat is nog steeds te zien, te voelen én te horen. Soms is het verleden goed verstopt, maar het komt aan de oppervlakte tijdens deze wandelroute van 3,3 km!

Herbeleef de Mijntijd met boeiende evenementen en activiteiten

Nog meer belevenissen uit de mijntijd..

Oude mijn telefoons in de schachtgebouw van het Nederlands Mijnmuseum

Het Zuid-Limburgs mijnverleden

Vandaag de dag herinneren slechts enkele monumenten aan het mijnverleden dat Zuid-Limburg, maar ook de rest van Nederland zoveel welvaart bracht. Reden te meer om eens wat dieper te graven in de boeiende geschiedenis van de Zuid-Limburgse steenkolenwinning.

Een oude zwart-wit foto van de Schacht Oranje Nassau Heerlen

Het mijnverleden van Heerlen

Van begin 1900 tot 1974 draaide vrijwel alles in Heerlen om steenkool. De Mijnstreek was de energieleverancier van Nederland en Heerlen was de hoofdstad van de Mijnstreek. In de jaren vijftig was Heerlen de op één na de rijkste stad van Nederland. Ontdek het Heerlens mijnverleden.

Jack Vinders en Marcia Luyten poseren voor Schacht Nulland

De trots in de vroegere mijnstreek is terug

Jack Vinders en Marcia Luijten blikken samen terug op hun herinneringen aan het mijnverleden en kijken vooruit naar de toekomst van Parkstad. Nu de wederopbouw en de vergroening hebben doorgezet, mag de vroegere mijnstreek zich weer tonen. 

Ontdek Parkstad met deze indrukwekkende verhaallijnen!

Street Art in Heerlen van een panter, aan de zijkant van een woonhuis

Nieuw Elan in Parkstad

Na het diepe dal dat de sluiting van de mijnen veroorzaakte, kreeg Parkstad weer kleur op haar wangen. Dat kwam door een rigoureuze sociale aanpak, hernieuwde liefde voor erfgoed en de opening van de ene topattractie na de andere. 

Lees verder
Zicht op de opgraving van het Badhuis in het Romeinse Museum Heerlen

De Romeinen in Parkstad

In Parkstad ligt het Romeins verleden op straat. Op de kruising van de Via Belgica en de Via Traiana ontstond Coriovallum, nu Heerlen. In het Romeins Kwartier in Heerlen ontdek je een stad onder de stad. Vlak onder je voeten ligt een Romeinse nederzetting van formaat.

Lees verder
Zicht op Kasteel Hoensbroek en vijver

De Middeleeuwen in Parkstad

Het waren donkere tijden die zich afspeelden achter kloostermuren, in boerenhoeves, in kerken en in de vele kastelen. In Parkstad stap je zo in dat mysterieuze middeleeuwse verleden. 

Lees verder